ат үйрету

ат үйрету
Асау жылқыны қолға үйрету және машықтандыру. Бие байлайтын аудандарда жылқыны құлынымен ноқтаға, жетекке шошындырмай, сылап-сипап үйретеді. Осылайша басыққан құлынды құнан, дөненінде мініске оңай үйретуге болады. Алдымен жылқыны ерттеп немесе жегу әбзелдерін кигізіп дағдыландырады. Егер ат арбаға не шанаға жеккенде те-бетін болса, онда қыл құйрығын екіге бөліп, бәлекке байлайды, сонда жылқы т.б. алмайды. Мініс жылқысында үзеңгіге аяқ ілінер-ілінбестен шабажөнелетін асаулар да кездеседі. Мұндайда жүгенге көздің тұсынан «қарақшы» былғары тігіледі. Шалқалап құлайтын асауларға ер салып міну өте қауіпті. Оған алдымен құм толтырылған қап артады да, бір атты адам асауды шылбырынан жетектейді. Екі атты адам қамшымен айдайды. Асау әбден шаршап, шалқалап құлауын қойғанда, үйретуші бірден секіріп мінеді де, тізгінді қолға алады. Сонда асау еркін шабажөнеледі. Қапты тесіп, құмды бірте-бірте сусытып тауысады. Арыны басылған жылқы ептеп тізгінге көнеді.

Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Смотреть что такое "ат үйрету" в других словарях:

  • ит үйрету — Әр түрлі шаруашылық қажетіне, спорт, цирк, әскери іс мақсатына пайдалану үшін итті машықтандыру …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • тактикалық дайындық — (Тактическая подготовка) бөлімшелерді, бөлімдер мен құрамаларды сол әскер салаларының тактикасына сәйкес ұрысты ұйымдастыру мен жүргізу тәсілдеріне үйрету мақсатындағы жауынгерлік дайындықтың маңызды бөлімі. Т.д. ұрыс жарғыларында көрсетілген… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • саптық дайындық — (Строевая подготовка) әскери қызметшілерді тәртіпке үйрететін, оларда жоғары саптық бойы түзету, үлгілі әскери түр, саптық тәсілдерді жылдам және дәл орындай алуды қалыптастыратын, ширақтыққа, ептілікке және шыдамдылыққа дағдыландыратын басты… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • артиллериядан ату — (Артиллерийский выстрел) артиллериялық қарудан атуға арналған оқ дәрі, бір рет атылатын элементтер жиынтығы; жарылғышы бар снаряд (мина), гильзадағы немесе картуздағы металл заряды, заряд тұтандыратын құралдар және қосалқы элементтер. А.а.… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • әуе-десант дайындығы — (Воздушно десантная подготовка) әуе десант әскерлерін парашютпен түсуге және қарсылас тылында жауынгерлік міндетті орындауға үйрету. Оған парашютпен түсу, әуе десант техникасы мен әскери көліктік ұшақтардың теориялық негіздерін оқу, парашютті… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • жауынгерлік дайындық әдістемесі — (Методика боевой подготовки) әскерлерді оқытып үйретудің әдістері мен тәсілдері. Жауынгерлік дайындық әдістемесі барлық тәсілдерді оқытуға тән әдістер қарастырылатын жалпы әдістеме және тек жекелеген пәндерді оқытуға ғана тән (мыс., саптық,… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • таудағы дайындық — (Горная подготовка) әскерлерді тауда ұрыс қимылдарын жүргізуге үйрету. Ол таудағы оқу орталықтарындағы тактикалық ату, инженерлік дайындық, дене шынықтыру сабақтарында өткізіледі. Олардың объектілері (тактикалық жаттығу алқаптары, ату қалашықтары …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • топографиялық дайындық — (Топографическая подготовка) Қарулы Күштердің жеке құрамын жергілікті жерді бағалап, зерттеу тәсілдеріне, ол жерде бағдарлана білуге үйрету, топографиялық және арнайы карталарды, бастапқы астрономия геодезиялық, гравиметриялық мәліметтерді және… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • Миманса — (санскр. «зерттеу» немесе «оқып білу») – үнді философиясындағы алты ортодоксальдық (ведаларды жақтаушы, мойындаушы) жүйелердің (даршандардың) бірі. Миманса солардың ең көнесі болуы ықтимал және ведантаның негізі болды. Оның жақтаушылары Ведалар… …   Философиялық терминдердің сөздігі

  • атықтыру — 1. Қ орда., Арал) ат қойып үйрету, шақырып үйрету. Малдағылар туғасын ақ бұзауларға ат қойып а т ы қ т ыр а д ы Қ орда., Арал). 2. (Сем., Абай) атандыру. Бұл жақсы а т ы қ т ы р м а й т ы н жұмыс (Сем., Абай) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»